Gorìsia

Gorizsia (en friulàn Gurize, en slovèn Gorica, en tedesco Görz) ła xé un comùn de oltre 36.000 abitanti, capołuogo del'omonima provincia, posta sul confìn itało-slovèn. Ła ga asunto nei secołi el titoło de "Capitâl dal Friûl Orientâl" cioè Cavedàl del Friułi Orientałe.

El nome Gorizsia el deriva dal sostantivo slovèn gora, come dinimutivo gorica, e signiféga "monte picenìn". El xe un toponimo molto difùxo 'nte łe zsone con prexenzsa de ła łéngoa slovena.

Giografia

Ała confluenzsa dełe do naturałi vie de comunicazsion tra oriente e ozsidente, łe Vałi de ł'Ixonzso (Soča) e del Vipaco (Vipava), inportante łogo de transito zà in tenpi remoti, Gorizsia ła xe bagnà dal fiume Ixonzso. Ła zsità ła se afacia so ła pianura ixontina zsircondà dałe cołine del Colio (Brda) , note par ła coltivazsion deła vegna e ła produzsion de vin bon. Gorizsia ła xe riparà a nord dai monti e non ła risente dei fredi venti setentrionałi ma, trovandose quaxi ało sboco dei vałichi prealpini e carseghi, ła xe sojeta ała bora che ła sùpia da est. Verta verso ła pianura, anca i venti freschi e umidi che i provien da sud-ovest i influenzsa el so clima pitosto mite.