Difarense intrà łe version de "Tràfego (economia)"
| [Revixion njiancora controłà] | [Revixion njiancora controłà] |
nova |
Primo paràgrafo de istoria |
||
| Riga 1: | Riga 1: | ||
{{Venesian}} |
|||
[[File:Caravane sur la Route de la soie - Atlas catalan.jpg|right|300 px|thumb|Carovana de mercanti su ła [[via de ła seda]]]] |
[[File:Caravane sur la Route de la soie - Atlas catalan.jpg|right|300 px|thumb|Carovana de mercanti su ła [[via de ła seda]]]] |
||
El '''tràfego''' (ancuo el xé intrà 'ntel vèneto anca el tèrmine [[łéngua itałiana|itałian]] ''comercio''), chel xé cronpar e vénder robe vałutarie o de consumo, mòbiłi o imòbiłi, el xé na de łe atività prinsipałi su ła qual, da sénpre, se baxa l'[[economia]]. 'Ntei sècołi, el tràfego el ga subio desferénti evołusion fin a rivar, grasie a ła crésita post-industrial, al'espansion de ancuo che ła covre tuto el mondo e no ła ga confini. Có el tràfego el se svolxe infrà [[nasion]] desferénti parlémo de [[esportasion]] e [[inportasion]]. |
El '''tràfego''' (ancuo el xé intrà 'ntel vèneto anca el tèrmine [[łéngua itałiana|itałian]] ''comercio''), chel xé cronpar e vénder robe vałutarie o de consumo, mòbiłi o imòbiłi, el xé na de łe atività prinsipałi su ła qual, da sénpre, se baxa l'[[economia]]. 'Ntei sècołi, el tràfego el ga subio desferénti evołusion fin a rivar, grasie a ła crésita post-industrial, al'espansion de ancuo che ła covre tuto el mondo e no ła ga confini. Có el tràfego el se svolxe infrà [[nasion]] desferénti parlémo de [[esportasion]] e [[inportasion]]. |
||
| Riga 7: | Riga 8: | ||
Cołigà per forsa a ła destribusion, o redestribusion del vadagno, el tràfego - speso asocià al [[consumismo]] e al [[liberismo]] - el ga visto inpisarse ed raforsarse, conl'intrada 'ntel III miłenio forti moviménti de [[anti-globalizasion]] o [[nova globalizasion]] che ła vol stabiłir de novo ténpi, modi e prospetive future de sto inportante setor del'economia. In sta ciave, łe se ga moltiplicae 'ntei ùltimi ani del [[XX sècoło|'900]] łe inisiative de [[tràfego equo-solidal]] e [[tràfego alternativo|alternativo]]. |
Cołigà per forsa a ła destribusion, o redestribusion del vadagno, el tràfego - speso asocià al [[consumismo]] e al [[liberismo]] - el ga visto inpisarse ed raforsarse, conl'intrada 'ntel III miłenio forti moviménti de [[anti-globalizasion]] o [[nova globalizasion]] che ła vol stabiłir de novo ténpi, modi e prospetive future de sto inportante setor del'economia. In sta ciave, łe se ga moltiplicae 'ntei ùltimi ani del [[XX sècoło|'900]] łe inisiative de [[tràfego equo-solidal]] e [[tràfego alternativo|alternativo]]. |
||
== Istoria == |
|||
Ghe xé testimonianse che'l tràfego a granda scała el ghe gera xà 150.000 ani fa<ref>Watson, Peter (2005). Ideas : A History of Thought and Invention from Fire to Freud. HarperCollins. ISBN 0-06-621064-X. Introdusion.</ref>. Durante l'[[età de ła Piera]] i òmeni i se scanbiava robe de [[sèłexe]] e [[osidiana]]. L'introdusion del [[scheo]] el ga dà un grando agiuto al scanbio de robe, perché el xé el più pràtego da spostar, anca se el xé sogeto a canbiaménti de vałor come l'[[inflasion]]. El bixogno de particołari béni e prodóti el ga spinto łe nasion a domandarli a altre, qualche volta co ła forsa: tràfego e [[guera]] i xé sénpre stai cołigai. Serte àree łe se ga spesałixae in un serto tipo de prodoto: per exénpio l'[[Egito]] e ła [[Siciłia]] i gera i granari de na bona parte de [[Europa]], xà prima del dominio de [[Roma]]; dal Nord Europa i vegniva [[metało|metałi]] e l'[[anbra]] del [[Mar Bàltego]]; per i béni de łuso i domandava al'[[Axia]] Oriental e al'[[Africa subsahariana]], da indove i vegniva robe come [[avorio]], [[incenso]] e [[spesia|spesie]] che in Europa no ee se podeva catar. Inportante ła xé anca ła [[via de ła seda]] che ła gera un insieme de rote de carovane che łe portava ła [[seda]] da ła [[Cina]] al'osidénte. |
|||
== Fonte == |
|||
<references/> |
|||
[[Categoria:Economia]] |
[[Categoria:Economia]] |
||
Version de le 14:59, 6 ago 2010
El tràfego (ancuo el xé intrà 'ntel vèneto anca el tèrmine itałian comercio), chel xé cronpar e vénder robe vałutarie o de consumo, mòbiłi o imòbiłi, el xé na de łe atività prinsipałi su ła qual, da sénpre, se baxa l'economia. 'Ntei sècołi, el tràfego el ga subio desferénti evołusion fin a rivar, grasie a ła crésita post-industrial, al'espansion de ancuo che ła covre tuto el mondo e no ła ga confini. Có el tràfego el se svolxe infrà nasion desferénti parlémo de esportasion e inportasion.
El xé dónca el mercà - el raporto infrà domanda e oferta - a darghe, anca in sto caxo da sénpre, łe lege fondamentałi, lege che łe xé stae teorixae dai prinsipi in manièra scientìfega, 'ntei ténpi moderni, dal'economista scosexe Adam Smith.
El tràfego in Itałia el xé gestio in via primaria dal Dlgs 114/98: sto decreto legislativo el cata tre tipi fondamentałi de tràfego: queo in séde fisa, łe forme speciałi de véndita (spazzi de drénto, a mexo de paramenti automàtisi, per corispondénsa, tełevixion o altri sistemi de comunicasion, tràfego ełetrònego e indove i consumatóri i vive) e queo su àrea pùblica. El tràfego in sede fisa el contien per exénpio supermercai, pìcołi negosi... Queo su àrea pùblica robe come łe bancarełe dei mercai de quartièr, łe bancarełe de łe fière... In tuti sti caxi, per poder covrir el tràfego bixogna averghe na łicénsa, dita deciarasion de inisio atività (DIA), acordada dal comun.
Cołigà per forsa a ła destribusion, o redestribusion del vadagno, el tràfego - speso asocià al consumismo e al liberismo - el ga visto inpisarse ed raforsarse, conl'intrada 'ntel III miłenio forti moviménti de anti-globalizasion o nova globalizasion che ła vol stabiłir de novo ténpi, modi e prospetive future de sto inportante setor del'economia. In sta ciave, łe se ga moltiplicae 'ntei ùltimi ani del '900 łe inisiative de tràfego equo-solidal e alternativo.
Istoria
Ghe xé testimonianse che'l tràfego a granda scała el ghe gera xà 150.000 ani fa[1]. Durante l'età de ła Piera i òmeni i se scanbiava robe de sèłexe e osidiana. L'introdusion del scheo el ga dà un grando agiuto al scanbio de robe, perché el xé el più pràtego da spostar, anca se el xé sogeto a canbiaménti de vałor come l'inflasion. El bixogno de particołari béni e prodóti el ga spinto łe nasion a domandarli a altre, qualche volta co ła forsa: tràfego e guera i xé sénpre stai cołigai. Serte àree łe se ga spesałixae in un serto tipo de prodoto: per exénpio l'Egito e ła Siciłia i gera i granari de na bona parte de Europa, xà prima del dominio de Roma; dal Nord Europa i vegniva metałi e l'anbra del Mar Bàltego; per i béni de łuso i domandava al'Axia Oriental e al'Africa subsahariana, da indove i vegniva robe come avorio, incenso e spesie che in Europa no ee se podeva catar. Inportante ła xé anca ła via de ła seda che ła gera un insieme de rote de carovane che łe portava ła seda da ła Cina al'osidénte.
Fonte
- ↑ Watson, Peter (2005). Ideas : A History of Thought and Invention from Fire to Freud. HarperCollins. ISBN 0-06-621064-X. Introdusion.