Difarense intrà łe version de "Àlbara"

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
[Version verifegà][Version verifegà]
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica
Nessun oggetto della modifica
Riga 1: Riga 1:
[[File:Kalabrien_Oliven_2257.jpg|thumb|200px|right|Àlbara de [[ułivo]]]]
[[File:Kalabrien_Oliven_2257.jpg|thumb|276x276px|right|Àlbara de [[ułivo]]]]
{|
{|
|{{quote|I àlbari i xé łìreghe che ła tera ła scrive sul ceło. Noialtri łi batemo e łi trasformemo en carta par poderghe registrar, invese, ła nostra vodàxene.|
|{{quote|I àlbari i xé łìreghe che ła tera ła scrive sul ceło. Noialtri łi batemo e łi trasformemo en carta par poderghe registrar, invese, ła nostra vodàxene.|
[[Kahlil Gibran]]}}
[[Kahlil Gibran]]}}
|}
|}
Par '''àlbara''', '''àrboro''', '''àrbol''', '''àlbore''' e '''àlber''' (dal [[Latino|łatin]] ''arbor'') en [[botànega]], se intende na pianta legnoxa perene, bona a desviłuparse in altesa, grasie a ła prexensa de on fusto legnoxo, ciamà "truxo", che el costuma sramefegarse a racuanti metri da tera. El insieme de łe rame e de łe foje, łe fa ła cioma. Ła cioma ła połe variar dependendo da ła rasa e da łe condision anbientałi che el ga da torno.
Par '''àlbara''', '''àrboro''', '''àrbol''', '''àlbore''' e '''àlber''' (dal [[Latino|łatin]] ''arbor'') en [[botànega]], se intende na [[Piante|pianta]] [[Łegno|łegnoxa]] perene, bona a desviłuparse in altesa, grasie a ła prexensa de on fusto legnoxo, ciamà "truxo", che el costuma sramefegarse a racuanti metri da tera. El insieme de łe rame e de łe foje, łe fa ła cioma. Ła cioma ła połe variar dependendo da ła rasa e da łe condision anbientałi che el ga da torno.

<br />

== Descrizione ==
Łe àlbare łe se destingue da łe altre piante dai [[Arbusto|arbusti]], no par ła so grandesa ma par el èsarghe de on [[truxo]] ben identefegabiłe, che par on primo toco el xe sensa sramefegasion.

Ła justa definision pena scrivesta, ła vien parò contradita co se parla de àlbare in te l'anbito [[Trafego|comerçałe]]: in sto caxo, de fati, a łe vien prefisae de łe altese minime par ła definision de àlbara (pae exenpio: 5[[Metro|metri]] de altesa segondo calche norma [[FAO]]).


El [[legno]] de łe àlbare el xe inportante anca parché:

* '''na fonte enerxètega''' (conbustion direta e carbon de legna)
* '''on materiałe da costrusion''' (a se ghe połe far intiere abitasion, travadure, nave, mobiłi, ojeti de comune doparasion)
* '''produxe ła [[çełułoxa]]''' (co ła cual a se ghe połe produr [[carta]])


== Morfologìa ==
== Morfologìa ==

Version de le 12:18, 10 maj 2020

Àlbara de ułivo

Par àlbara, àrboro, àrbol, àlbore e àlber (dal łatin arbor) en botànega, se intende na pianta łegnoxa perene, bona a desviłuparse in altesa, grasie a ła prexensa de on fusto legnoxo, ciamà "truxo", che el costuma sramefegarse a racuanti metri da tera. El insieme de łe rame e de łe foje, łe fa ła cioma. Ła cioma ła połe variar dependendo da ła rasa e da łe condision anbientałi che el ga da torno.


Descrizione

Łe àlbare łe se destingue da łe altre piante dai arbusti, no par ła so grandesa ma par el èsarghe de on truxo ben identefegabiłe, che par on primo toco el xe sensa sramefegasion.

Ła justa definision pena scrivesta, ła vien parò contradita co se parla de àlbare in te l'anbito comerçałe: in sto caxo, de fati, a łe vien prefisae de łe altese minime par ła definision de àlbara (pae exenpio: 5metri de altesa segondo calche norma FAO).


El legno de łe àlbare el xe inportante anca parché:

  • na fonte enerxètega (conbustion direta e carbon de legna)
  • on materiałe da costrusion (a se ghe połe far intiere abitasion, travadure, nave, mobiłi, ojeti de comune doparasion)
  • produxe ła çełułoxa (co ła cual a se ghe połe produr carta)

Morfologìa

Anèłi de na àlbara

La conformasion tìpega de un àlbaro ła xé data da:

Łe raixe łe ga ła funsion de asimiłar minerałi dal teren, mentre i rami i funze da suporto par foje e fruti.

Coi àlbari se fa el legno ùtiłe par ła costruzaion de móbiłi, infisi e carpentarìa en legno. El é anca dorà cofà font de energia, tipo par far el fogo.

Voxi corełae

Altri projeti


Controło de autoritàLCCN (ENsh85137241 · GND (DE4004845-7 · BNF (FRcb11934786x (data) · BNE (ESXX4576358 (data) · NDL (ENJA00575101
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Àlbara&oldid=666657"