Difarense intrà łe version de "Xugo da toła"

Un '''xugo da toła''' el xe un [[zugo|xugo]] che richiede na ben definia superfise de xugo, che ła vien dita de sołito ''tabełon'' o ''plansa'' ladove nò i existe termini pì specifisi ligai al spesifego xugo in question (par exenpio [[scachiera]] o [[damiera]]); so ła superfise i vien solitamente piasi e/o spostai i ''tochi'' che, senpre in asensa de termini pì spesifici, i vien ciamai ''segnałini''. Oviamente nò ła xe na categoria de cui se posa dar na definision moltotanto precixa; par exenpio, el conseto de tabełon pol essar anca intexo in senso pitosto lato (includerà el caxo de planse individuałi pà i xugadori, tabełon asenblai via via come parte del xugo, evc.). In sostansa, se podarìa includare in questa categoria quałunque xugo richieda na toła o superfise anałoga, ma escludendo i [[xugo de carte|xughi de carte]] tradisionałi, che i xe un mondo a sé stante; opùr se pol rifarse all'espresion (tuto somato nò cussi vaga) "xughi in scatoła".

I xughi da toła i raprexenta un fenomeno pitosto difondesto infra i paexi osidentałi come momento de agregasion, anca se ła łoro inportansa inte ła vita sociałe dipenda anca da łe tradision nasionałi. In [[Germania|Xermania]] e inte i paexi de [[łéngua todésca]], par exenpio, ła cultura del xugo da toła xe moltotanto pì difondesta che in [[Itałia]]. Nò a caxo propio ła Xermania ospita el premio ''Spiel des Jahres'' (''xugo dell'ano''), che xe el pì inportante del mondo.

Sto xenare de xughi gà na notevołe inportansa come intratenimento pà ła famèja, spesalmente par quełi che i se presta a essar xugai a tute łe età; ma nò i manca xughi da toła łe cui regołe łe pol rixultar masa conplicae parsin par moltitanti adulti (come alcuni wargame), o che i richiede un raxonamento atento e aprofondìo (come moltitanti clasici xughi astrati cuałi i [[scachi]] e ła [[dama]]).