Portogruèr
| Portogruèr | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| comun
| |||||
| |||||
| Dati aministrativi | |||||
| Stato |  Itałia
| ||||
| Rejon |  Veneto
| ||||
| Provincia |  Venesia
| ||||
| Sìndico | (sentro-drita) dal | ||||
| Teritorio | |||||
| Coordinae | Coordinate: | ||||
| Altitudine | 5 m s.l.m. | ||||
| Superfise | 102,31 km² | ||||
| Abitanti | 24 959 (31/05/2012) | ||||
| Densità | 249,12 ab./km² | ||||
| Frasion | Portovecio, Sumaga, Pradiposo, Giusago, Lugugnana, Lison | ||||
| Comuni confinanti | Danón, Càorle, Sinto Caomagior, Concordia Sagitaria, Fosalta de Portogruaro, Gruèr, Pramajor, San Michièl, San Stin, Téjo | ||||
| Altre informasion | |||||
| Còd. postałe | 30026 | ||||
| Prefiso | 0421 | ||||
| Fuxo orario | UTC+1 | ||||
| Còdexe ISTAT | 027029 | ||||
| Còd. catasticałe | G914 | ||||
| Targa | VE | ||||
| Nome abitanti | portogrueréxi | ||||
| Patrono | Sant'Andrea Apòstoło | ||||
| Dì de festa | 30 de novenre | ||||
| Locałixasion | |||||
  Portogruèr  Portogruèr | |||||
.svg)
| |||||
| Sito istitusionałe | |||||
Portogruèr[1] (Puart par furlàn, Porto par altre varianse vènete[2]) el xe un comun de 25 198 abitanti 'nte ła Provinsa de Venesia su łe sponde del fiume Lèmene.
Nome e istoria[canbia | canbia el còdexe]
L'orixene del nome de ła sità no ła xe ciara. Drio 'na teoria el sarìa ispirà a łe gru, oxełi tìpeghi de łe pałùi e de łe pàciare che 'ntel'antighità i caraterixava el teritorio: da sta ipòtexi a deriva el stema de ła sità. Drio 'n'altra teoria ła xe da tor dal latin par indicar el guardian dei canpi (Gruarius), mestièr che ben se adata al caràtere agrìcoło del teritorio datorno. El prefiso Porto el deriva dal vecio porto mercantil fluvial, rico durante el dominio venesian ma deso in desuxo.
De Portogruèr se sa ła data de fondasion: ła xé el 10 de genaro 1140, có che'l véscovo de Concordia, Gervin el ga conceso spasi su ła riva del Lèmene a un grupo de marcanti par farghe caxe, magaxeni e un porto.[3] Ła vien nominada come Portum de Gruario da ła boła de papa Urban III; probabilmente ła gaveva xa na só organixasion precixa, sia de architeture che dal pónto de vista siviłe, anca se l'ełesion de un só podestà ła gera limitada da ła necesità de aprovasion del véscovo de Concordia.[4]
El dominio venesian el taca 'ntel 1420 e'l porta a Portogruèr, col priviłegio de Portogruèr, un ténpo caraterixà da łibertà e splendor artìstego. A sti ani partien l'edifegasion de alguni dei edifisi più inportanti de ła sità, infrà i quałi el Fóntego del comercio, ła Viła comunal e paréci pałasi 'ntel séntro sitadin.[4] I contati co Venesia i restava cusì stréti che Ippolito Nievo el ga descrito i só abitanti come «màscare» dei venesiani.[3]
Ła fin de ła Serenìsima ła ga signifegà decadénsa anca par Portogruèr. Particołarmente penóxa ła xé stada l'ocupasion dei soldai franséxi che da na parte i ga desfà i lióni de San Marco sui pónti, da st'altra i grevava su łe case comunałi par el mantegnimento costrenxendo l'aministrasion a vénder anca l'argentaria de łe céxe.[4] Anca ła ritirada dei Austrìasi durante ła prima guera mondial ła ga fato dani a ła sitadina, có i ga tagià i dó pónti rinasimentałi del Rastreło e de ła Streta.[4]
Xemełagi[canbia | canbia el còdexe]
Evołusion demogràfega[canbia | canbia el còdexe]
Abitanti censii
Notasion[canbia | canbia el còdexe]
- ↑ AA. VV., Dizionario di toponomastica. Storia e significato dei nomi geografici italiani , Torino, UTET, 2006 . I antighi testi de ła Repùblega Vèneta i dixe sta sità Portogruer, cfr. Marin Sanudo, Le vite dei dogi 1423-1474 , La Malcontenta, ).
- ↑ nome mia tanto justo parchè vegnù fora da a venetixasion del tałian Portogruaro.
- ↑ 3,0 3,1 Portogruèr-luoghimisteriosi.it
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Breve istoria de Portogruèr
