Deep Purple

Deep Purple

Biografia
Nasimènto
Mòrte
Atività
Atività	1968 - 1976; 1984 - in atività
Zènare	Rock duro, rock psicadèłego, heavy metal classico (it) e rock progressivo (it)
Targheta discogràfega	Parlophone EMI Polydor Records BMG Edel Music
Àlbun	99
Àlbun stùdio	21
Àlbun dal vivo	36
Àlbun compilation	42
Repertòrio
Hard Rock, Rock progresivo, Heavy Metal
(2016)  Rock and Roll Hall of Fame
Sito web	deeppurple.com

I Deep Purple i ze un grupo muzegałe hard rock ingleze che'l se ga formà a Hertford inte'l 1968. Insenbre a grupi cofà Led Zeppelin e Black Sabbath, i ze considarài intrà i prensipałi pionieri de'l zènare Hard Rock e tra i precursori de l'Heavy Metal.

I vien considarài uno dei grupi pì influenti de'l panorama muzegałe dei ani setanta, co un substrato muzegałe asé grando, che'l spasia da'l blues a'l rock and roll, da'l funky a'l jazz e a'l folk, da ła mùzegaa orientałe a ła mùzega clàsega, fin a l'R&B, a cui i ga unìo un serto virtuozismo tècnego. El son de'l grupo el conprende anca ełementi de rock progresivo, zènare in auge inte'l parìod.

I ga vendùo pì de 100 miłion de copie inte'l mondo sensa contar łe stragrande vendite de bootleg, o sia el tràfego de dischi iłegałi de frecuente rejistrài druante łe ezibision in vivo de'l grupo.

El grupo l'è stà inserìo inte'l Guinness dei primati come band pì rumoroza de'l mondo drioman a un conserto a'l Rainbow Theater de Łondra inte'l 1972 durante el cuało tre spetadori i ga perdesto conosensa a cauza dei 117 dB razonzesti. Inte'l 2016 i ze stà insarìi inte ła Rock and Roll Hall of Fame.

Istòria de'l grupo

Łe orizene (1968-1969)

Deep Purple (1970)

Inte'l febraro de'l 1968, so un projeto madurà l'ano presedente da'l batarista e cantante Chris Curtis e par inisiadiva dei só manager John Coletta e Tony Edwards, ga ciapà vita un grupo ciamà Roundabout, bazà so l'idea de Curtis de un grupo inte'l cuało i muzeghisti, asoldài de volta in volta a segonda de łe nesesità, i rodase (cofà in una giòstra, in ingleze aponto roundabout) atorno a łu e al só strumento. El grupo, inazonta al steso Curtis a ła bataria e a ła voze, el conprendeva l'organista Jon Lord, provenjente dai Flower Pot Men, e el ghitarista Ritchie Blackmore, che'l gaveva conpanjà el cantante itałian Riki Maiocchi (za fondador de I Camaleonti) inte i Trip. Come basista, Lord proponeva el só vècio amigo Nick Simper, che'l gaveva sonà co eło inte i Flower Pot Men.

L'uzo de LSD e łe só continue asense ga tajà ben presto Curtis fora da'l só steso projeto, par cui el grupo el se ga metesto a ła reserca de un novo cantante e de un novo baterista. Inte'l marso de'l 1968 Lord, Blackmore e Simper i ga asoldà el cantante Rod Evans e el baterista Ian Paice, insenbre ai cuałi i gaveva za sonà in un grupo ciamà The Maze (ativo intrà el 1965 e el 1966, e che i gaveva anca sojornà par calche meze in Itałia insidendo el 45 ziri "Aria del sud/Non fatemi odiare" par ła Polydor, NH 59 801). Dapò na curta tournée in Danemarca e Zvesia, inte l'apriłe de'l 1968 el grupo el se ga łasà definitivamente a łe spałe el projeto de Curtis e el ga sełiesto de ciamarse Deep Purple, nome suzerìo da Blackmore pensando a l'omònema canson de Peter DeRose, brano preferìo de só nona.

Inte l'otobre del 1968 i Deep Purple ga avesto un bon suceso inte i Stati Unii col singoło "Hush", cover de un brano de Joe South, e co l'àlbun de debuto Shades of Deep Purple. Ga seguìo i àlbun The Book of Taliesyn (1968) e Deep Purple (1969), 'st'ùltemo conprendente alguni brani insizi co na orchestra sinfonega. A 'sto parìodo partien anca cover e brani memorabiłi come "Hey Joe", "Mandrake Root", "Help" e "Chasing Shadows", in cui se averte distintamente ła cifra stiłìstega de Simper ed Evans, netamente difarente da cueła de ła formasion clàsega sucesiva ma senpre de łeveło suparlativo.

Daspò sti primi tre àlbun e un łongo tour inte i Stati Unii, ga confluìo inte el grupo in sostitusion de Evans e Simper respetivamente el cantante Ian Gillan e el basista Roger Glover, do ex-menbri dei "Episode Six"' (un grupo nasesto inte el majo del 1965 conprendente Graham Dimmock e Tony Lander a ła chitara, Sheila Dimmock a łe tastiere e Harvey Shields a ła bateria), daxendo cusì łogo ła formasion "clàsega" dei Deep Purple: el "Mark II". El so primo łaoro xe stà l'album Concerto for Group and Orchestra, un movimento in tre parti conponesto da Lord e incixo co ła Royal Philharmonic Orchestra direta da Malcolm Arnold.

I clàseghi (1970-1975)

Ian Gillan (1972)

Poco tenpo daspò el grupo el ga canbià zènare a favor de na forma de hard rock asé "pezante" che'l ze stà uno dei primi ezenpi de heavy metal insenbre ai primi łaori dei Black Sabbath e dei Led Zeppelin. A inescar el canbiamento, come che reconose i menbri de'l grupo, el ze stà propio l'avento so ła sena muzegałe de fin ani sesanta de ła formasion britànega dei Led Zeppelin. L'ascolto dei primi do dischi publegài dai cołeghi el ga raprezentà par Lord e conpanji na sorta de iłuminasion:

Da chel momento gavemo desidesto che cueła ła jera ła mùzegaa che vołevimo sonar anca nialtri., op. cit., Ritchie Blackmore

Invese de includer un novo ghitarista inte'l grupo, Jon Lord (muzicista de formasion clàsega, diplomà a'l conservatorio) el ga avùo na intuision zeniałe: el ga cołegà l'Hammond a un anplifegador par ghitara ełètrega Marshall 1959 SLP. El sono el ze rezultà na alternativa a cueło che gavarìa podesto fornir na ghitara ełètrega e el ga caratarizà el sound tìpego dei Deep Purple. Inte n'intarvista Lord el ga revełà: "Go anplifegà el me organo invese che co'l Leslie co'l Marshall de Ritchie e A ze cusì che go svejà ła bestia; soło do ani drioman A son riusìo a domarla a'l màsemo de łe só potensiałità." Zera stà da 'sto momento in vanti che i Deep Purple i ga creà un sound che'l gavarìa influìo in modo considerévołe so'l rock e in partegołar so l'heavy metal.

Deep Purple in Rock, venjùo fora inte'l 1970, el vien considerà na piera miłiar de'l rock. L'àlbun el ga otenjesto un gran suceso e ga butà łe baze par l'heavy metal. In 'sto parìodo el grupo el ga dovesto anca afrontar vari tour mondiałi che łi gavarìa consacrài ai vertisi de ła sena rock, durando i cuałi i ze stài contenporaneamente inpenjài inte ła preparasion de l'àlbun sucesivo.

Fireball, publegà inte'l 1971, el se ga discostà in parte da łe aspetadive de'l pùblego. Oltra ai consueti brani de stanpo hard rock, come ła title track e "No One Came", A se cata in efeti anca alguni esparimenti blues rock, come "No No No" e "Demon's Eye", o divagasion country, come "Anyone's Daughter". L'àlbun el ga vendesto manco de'l presedente.

L'àlbun che łi ga consacrà el ze stà Machine Head, de'l 1972, che'l vien considarà uno dei àlbun pì influenti e inportanti de ła storia de ła mùzega rock. El disco el contien "Smoke on the Water", uno dei brani pì famozi de ła só cariera e de'l rock in zenerałe. El testo el parla de un incendio a'l Casinò de Montreux che'l ga desfà l'intiera strumentasion de Frank Zappa e dei Mothers of Invention. Machine Head el ze stà rezistrà inte'l camion-studio dei Rolling Stones e a l'interno de un albergo de Montreux co'l fin de otenjer un novo sound.

Drioman a ła tournée in Japon A ze venjùo fora el live Made in Japan (desenbre 1972): considarà a só volta come na piera miliar de ła storia de'l rock.

Inte'l 1973 A vien publegà el sètemo àlbun in studio, Who Do We Think We Are, scrivesto parsialmente anca in Itałia.

A cauza de łe ormai forti tension naseste inte l'orgànego, Gillan, stresà dai ràdeghi parsonałi co Blackmore, el ga desidesto de ndar via, ritirandose in un primo momento da onji atività canora (el ga conprà un albergo, investindo inte ła Mantis Motorcycles, el ga acuizìo co Martin Birch i De Lane Lea Studios, cuindi batezài darecao Kingsway studios). Glover, invese, el ze stà parà via da'l grupo e el ga intraprendesto ła carirra de produtor. Ła sielta de'l novo basista ła ze cascà ałora so Glenn Hughes (fin ad ałora basista/cantante inte i Trapeze), che i gavarìa dovesto asumer el duplise roło de cantante e basista, reduzendo i Deep Purple a cuatro ełementi, ma i manager vołeva a tuti i costi un cuinteto e i ga tacà ła reserca a'l sucesor de Gillan. Un nastro mandà da un David Coverdale un fià inbriaghéto el ze spicà tra cuełi dei tanti candidati, vałendo a'l cantante na fortunada audision. Co 'sta formasion A ze stà cusì insidesto inte'l 1974 n'altro disco de gran suceso, Burn.

L'influensa de David Coverdale e de Glenn Hughes ła ga portà ełementi funky, rhythm'n'blues e soul a'l sound de'l grupo, e 'ste nove sonorità łe ze uncòra pì patoche inte'l sucesivo Stormbringer, senpre de'l 1974.

Non sodisfà de 'ste muànse, Blackmore, el dì drìo daspò l'ùltema data de'l tour mondiałe de Stormbringer a Parize, presizamente el 7 de apriłe 1975, el ga abandonà el grupo par fondar i Rainbow co Ronnie James Dio. De 'st'ùltemo conserto co Blackmore ze stà, vari ani drioman, publegà el dopio àlbun Live In Paris 1975.

Co'l materiałe rezistrà inte ła tournée europèa de Stormbringer A ze stà produzesto inte'l 1976 l'àlbun live Made in Europe, el cui titoło el intendeva evidentemente recalcar cueło de'l stòrego Made in Japan de cuatro ani prima.

Sensa Blackmore (1975-1976)

I Deep Purple inte'l 1976

Co l'abandon de Blackmore, i Deep Purple i gaveva sernìo el zòvane Tommy Bolin, in pasà menbro dei Zephyr, James Gang e Billy Cobham. Nonostante łe òteme credensiałe de Bolin, l'àlbun Come Taste the Band de'l 1975 no'l ga avesto el suceso sperà.

Inte'l 1976 John Bonham, baterista dei Led Zeppelin, el se ga prezentà dadrìo łe cuìnte de un conserto dei Deep Purple a'l Nassau Coliseum de Long Island; in stato de inbriaghésa, el ga notà un microfono łibaro e el ze montà so'l palco prima che i roadies dei Deep Purple i podese fermarlo. El grupo el gaveva finìo de sonar imagà, mentre Bonham el sigava a'l microfono: A son John Bonham dei Led Zeppelin e vojo senplisemente anunsiarve che ghemo un novo àlbun in usida: el se ciama Presence e, ghe zboro, el ze fantàstego!", [[#CITEREFA son John Bonham dei Led Zeppelin e vojo senplisemente anunsiarve che ghemo un novo àlbun in usida: el se ciama Presence e, ghe zboro, el ze fantàstego!"|op. cit.]] Cuindi el ga fato par ndársene ma prima el se ga zirà verso el ghitarista dei Deep Purple e el ło ga insołentà a gratis: E par cuanto revarda Tommy Bolin, no'l ze bon de sonar na merda!, op. cit., John Bonham Tałe epizodio el ze conparìo sora łe reviste muzegałi de tuto el mondo (el ze minsonà anca inte'l łibro Led Zeppelin: Il Martello degli Dei) e indrioman i stesi Deep Purple i ło ga confermà numaroze volte.

I problemi de dependensa da eroina de Bolin i ga creà artanti problemi inte'l grupo. Durando un tour mondiałe co i Deep Purple, inte n'aparision in Indonezia, Tommy Bolin el ga avùo na semiparałizi de'l braso sanco a cauza de na iniesion de eroina riusìa małe, e i spetacołi drio i ze venjesti portài vanti da'l grupo co greve dificoltà e inpaso fin a'l momento che el cantante David Coverdale, intavanà, el ga łasà inte el bel mezo de'l conserto de Liverpool. Cueła ła ze stà ła fin e ła separasion dei Deep Purple. Pochi mezi drioman Bolin el ze moristo de overdose. Ga nasesto tuto co fondo zgomento de Lord e Paice, che i gaveva senpre evità ła droga e i spaciadori che ndava ai conserti.

Daspò ch'el grupo se ga desfà (1977-1983)

Don Airey

Ła mazor parte dei ex Deep Purple i ga avesto discreti sucesi in altre formasion.

I Rainbow de Ritchie Blackmore - grupo indove ga miłità anca Roger Glover - i ga fazesto conóserghe a'l gran pùblego Ronnie James Dio e Joe Lynn Turner.

Ian Paice e Jon Lord i ga creà inte'l 1976 un grupo insenbre a'l tastierista Tony Ashton, i Paice Ashton Lord, che i se ga desfà dopo aver reałizà un singoło àlbun (de ła formasion fazeva parte anca Bernie Marsden a łe ghitare e Paul Martinez a'l baso).

Ian Gillan, drioman a ła łicuidasion de ła só caza motosiclìstega, el ga fondà inte'l 1976 ła Ian Gillan Band, desfà ła cuała el ghe ga dazesto vita ai Gillan, par cuindi entrar inte i Black Sabbath el tenpo de conpletar un àlbun, Born Again, e un tour.

Glenn Hughes el ga proà formar un grupo co Tommy Bolin, no riusìndoghe a cauza de ła sconparsa premaùra de 'st'ùltemo, inviando daspuò na łonga cariera sołista.

David Coverdale el reałizarà un paro de dischi sołisti produzesti da Roger Glover (Whitesnake e Northwinds) par cuindi fondar i Whitesnake in cui confluirà Ian Paice e Jon Lord.

Descórso a parte merita Rod Evans che, inte'l 1980, el ga dazesto vita a na formasion da l'inprobabiłe nome de New Deep Purple - a volte che i se ga prezentà al pùblego anca sensa el sufiso "New" - ancò considarà par intiero apocrifa. Dopo aver sercà sensa riusirghe de coinvólzer Nick Simper (che inte i ani '70 l'avea miłità inte i Warhorse) el ga coinvolzesto inte'l projeto el ghitarista Tony Flynn, el tastierista Geoff Emery, el baterista Dick Jurgens e el basista Tom de Rivera, muzeghisti pitosto sconosùi, tre dei cuałi (Flynn, Emery e Jurgens) za in forsa inte i New Steppenwolf, formasion a s óvolta apocrifa dei Steppenwolf.

Ativo so'l fronte live in scuazi tuto el Nuovo Continente par ben 5 mezi (da'l 17 de majo a'l 20 de setenbre de'l 1980), 'sto cuinteto el ga tenjesto, a dita de Flynn, 70 conserti (tra cui ad Amarillo, Houston, El Paso, Città del Mèsego, Honolulu, Anchorage, Québec, Rouyn-Noranda, Phoenix) proponendo un repertorio conposto scax par intiero da brani de łe Mark II e III, inte łe cuałe Evans no'l gaveva miłità ("Highway Star", "Smoke on the Water", "Woman from Tokyo", "Space Truckin'", "Burn" e "Might Just Take Your Life", no senpre sonài insenbre), intarvałando pochisimi brani de ła Mark I, de cui ben tre cover ("Kentucky Woman", "Hush", "Hey Joe") e na strumentałe ("Wring That Neck").

Dopo averghe zbregà un contrato a ła Warner Curb Records, na label afiłiada de ła Warner Bros., par un novo àlbun in studio, el ga rezistrà alguni brani, tra cui na nova varsion de'l primo gran suceso dei Deep Purple in America, "Hush", e i inediti "Hold on Me", "Blood Blister" e "Brum Doogie", de cui comuncue ancùo se ga perdesto łe trase.

L'orgànego el se ga desfà a l'inpensada daspò l'asion łegałe intentà da Blackmore, Glover, Coverdale, Paice, Lord e Gillan (asenti Hughes e Simper nonché raprezentanti de'l defonto Tommy Bolin).

El ritorno (1984-1992)

Inte l'avril del 1984, i Deep Purple i ze tornà a riunirse. Durando ła trazmision The Friday Rock Show de ła radio de ła BBC, A ze stà anunsià che ła formasion conponesta da Blackmore, Gillan, Glover, Lord e Paica ła gaveva tacà prodùze novo materiałe. El grupo el ga firmà un contrato co ła Polydor par l'Europa e co ła Mercury par el Nordamerica. L'àlbun Perfect Strangers el ze stà publegà in otobre e ne ze seguìo un tour mondiałe, che el ze partio da ła Nova Zełanda e el ze termenà in Europa. El só rientro inte'l Renjo Unìo el ze stà spàvio, co un singoło show (co'l suporto dei Scorpions); łe condision atmosfèreghe teribiłi no łe ghe ga inpedìo a 80.000 fan de conparir a sałudar 'sto memoràbiłe ritorno.

L'istesa formasion ła ga insidesto inte'l 1987 The House of Blue Light, che'l ga vendesto de manco, e drioman el dopio live Nobody's Perfect (1988). Inte'l Renjo Unìo, par sełebrar el vintenałe de'l grupo, A ze nca publegà na nova varsion de'l brano "Hush", che'l se cata in algune varsion de Nobody's Perfect come "bonus track". Inte'l 1989, Ian Gillan e Ritchie Blackmore i ga avesto altri ràdeghi, a cauza dei cuałi el primo el ga zbandonà da novo el grupo (publegando drioman altri do àlbun sołisti), sostituìo da l'ex cantante dei Rainbow, Joe Lynn Turner. 'Sta formasion ła ga insidesto un singoło àlbun de poco suceso, Slaves & Masters (1990).

I ani novanta e oltre

Steve Morse

Al termeno del tour de Slaves & Masters, Glover, Lord e Paice gaveva vołesto da novo indrio Gillan a ła voxe, e Blackmore ga aconsentìo. Ancora na volta inte ła so formasion clàsega, i Deep Purple ga inçidesto inte el 1993 The Battle Rages On..., che conprendeva brani de un serto suceso cofà ła title track e "Anya". El ràdego infra Gillan e Blackmore parò non xera stà rexolvesto, e sta volta xe stà Blackmore ad abandonar, definitivamente. El grupo ło ga sostituìo co Joe Satriani (drìo el refudajo de Steve Lukather cao dei Toto) par łe ùlteme date del tour in Japon e un sucesivo tour europeo. A Satriani xe stà chiedesto de restar co ła band, ma ga refudà par poderse dedicar par intièro al so projeto "G3". Fra i chitaristi a cui i Deep Purple ga concedesto na audision, ła sielta xe cadùa sol statunitense Steve Morse, xa menbro dei Dixie Dregs e dei Kansas.

El grupo ga continuà aver un serto seguito par el resto dei ani novanta, insidendo alcuni album acoliesti co favor da ła critica. Purpendicular inte el 1996 xe stà el primo album de ła nova formasion e el ga avesto un bom merità suceso anca grasie a sìngołi cofà "Sometimes I Feel Like Screaming", "Hey Cisco", "Vavoom: Ted the Mechanic" e "Loosen My Strings". Inte el steso ano xe stà rejistrà Live at the Olympia 96 a Parìxe. Do ani drìo xe stà ła volta de Abandon, un album rico de esperimenti muxicałi vosùi da ła band che no ga avùo el suceso de Purpendicular. El tour che ga sevità l'usida de Abandon xe stà rejistrà inte el 1998 e el live ga el nome de Total Abandon. Inte el 2002 Jon Lord (che insieme a Paice jera l'únego menbro dei Deep Purple a conparir in tute łe formasion) ga anuncià che el gavaria sbandonà par dedicarse ad alcuni projeti personałi (masime mùxica de łocuestra) e che no'l vołeva pì sonar hard rock. El xe stà sostituìo da Don Airey, conosùo par aver sonà co Jethro Tull, Ozzy Osbourne, Rainbow, Black Sabbath e Whitesnake e che, inte el 2002, gaveva xa rinpiasà Lord (blocà dai postumi de un intervento al xenòcio).

Co Airey i Deep Purple ga inçidesto prima l'apresà Bananas, inte el 2003, e, inte el 2005, Rapture of the Deep. So invito de Bob Geldof, el 2 de łujo 2005 i Deep Purple ga partesipà a ła xornada Live 8, organixada par chiedar al G8 ła scansełasion del debito dei paexi afregani, mostrandose uno dei grupi pì aplaudìi de l'intièro avegnimento sol palco de Barrie in Canada, davanti a un publico de pì de 35.000 persone.

L'istà del 2009 łi ga vedesti inpegnai in vari festival rock, al posto dei Oasis (i cuałi, dopo l'enexema furioxa barufa, i ga deçidesto de desfarse). I DP xera stà acoliesti dai fan orfani dei fradełi Gallagher in maniera strepitoxa, nonostante el malcontento par ła defesion dei so beniamini. El 12 de disenbre 2009, durante ła tapa de ła so tournée tegnesta al PalaLottomatica de Roma, i ga anunci che i sarìa tornai a breve in studio par insider novo materiałe. El 24 de xenaro 2012, sol so sito uficiałe, xe stà publegà un articoło inte el cuało xe stà minsonà na recente dichiarasion del frontman Ian Gillan, che ga rivełà el termene de łe rejistrasion par l'album intitołà Now What?! inte l'istà del steso ano.

El 16 de łujo 2012 xe stà daxesta uficialmente ła notisia de ła morte de l'ormai ex-tastierista Jon Lord.

El 26 de avril 2013 xe stà publegà Now What?!, disnovexemo album in studio dei Deep Purple.

Inte l'avril del 2016 i Deep Purple xe stai introduxesti inte ła Rock and Roll Hall of Fame.

El 25 de novenbre 2016 el grupo conferma ła fin de łe rejistrasion del novo album in usìda durante i primi mexi de l'ano sucesivo mentre a disenbre vien confermà el novo tour. El 3 de febraro 2017 ese el sìngoło "Time for Bedlam" (del cuało xe stà publegà anca un videoclip) che antisipa l'usida del novo album.

El 7 de avril 2017, senpre inte ła configurasion Mark VIII, el grupo publica el vintexemo łaoro, Infinite. A tałe album seguirà ła tournée ciamada inFinite: The Long Goodbye Tour; ła tournée ła xe scominsiada el 13 de majo 2017 e se xe concludesta el 10 de disenbre 2019.

A ła fin de novenbre 2019 el grupo anuncia l'inisio de łe rejistrasion del vintunexemeo album in studio ła cui usida xe prevedesta par ła vèrta 2020. L'usìda del novo album dal titoło Whoosh! ła jera fisà el 12 de zugno 2020 ma a cauxa de ła pandemia de COVID-19 del 2019-2021 xe stà postisipà par el mexe de agosto; in ocaxion de l'usìda del sìngoło "Man Alive", ła data di usìda xe stà confermà par el 7 de agosto 2020. El Whoosh! Tour a suporto de l'album, prevedudo par el 2020 xe stà rinvià al 21 de otobre 2021 e el partirà da l'Hallenstadion de Xurigo.

Stiłe muxicałe

Roger Glover & Steve Morse

Nonostante no i sia de frecuente recordai cofà pionieri de l'hard rock, i Deep Purple non ga exordion in orixene co sto xenere, ma i ghe ne xe fora de dubio i antesignani al inpàro de altri grupi. I primi tre album xe invese rinconduxìbiłi al rock progresivo, e i desende da ła prediłision de Jon Lord e de Richie Blackmore inte i confronti del pop sinfonego che caraterixava łe produsion dei Moody Blues e dei Vanilla Fudge, unìo al reciao par el rhythm and blues. Łe so produsion dei ani inisiałi i vede ła prexensa anca de l’hard blues de Black Night e de un concerto tegnùo al Royal Albert Hall a fianco de na orchestra sinfonega. El so primo łaoro riconosìbiłe come hard rock xe stà el cuarto album In Rock che, insenbre a Led Zeppelin II del grupo omonemo e a Paranoid dei Black Sabbath, ga batixà ła nasita de sto xenere inte el 1970; el sucesivo Fireball ga redixegnà definitivamente el profiło deu n rumoroxo hard rock co venadure psichedełeghe, fixionomai che ła formasion gavarìa mantegnesto łongo tuta ła carièra, co esperimenti funky ravixabiłi in Stormbringer e in Come Taste the Band.

Formasion

Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Formasion dei Deep Purple.

Mark VIII

• Ian Gillan - voxe (1969-1973; 1984-1989; 1991-prexente)
• Steve Morse - chitara (1994-presente)
• Roger Glover - baso (1969-1973; 1984-prexente)
• Ian Paice - bateria (1968-1976; 1984-prexente)
• Don Airey - tastiera (2002-prexente)

Ex conponenti

• Rod Evans - voxe (1973-1976)
• Joe Lynn Turner - voxe (1989-1991)
• Ritchie Blackmore - chitara (1968-1975; 1984-1993)
• Jon Lord - tastiera (1968-1976; 1984-2002)
• Tommy Bolin - chitara (1975-1976)
• Joe Satriani - chitara (1993-1994)
• Nick Simper - baso (1968-1969)
• Glenn Hughes - baso (1973-1976)

Discografia

Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Discografia dei Deep Purple.

Album in studio

• 1968 – Shades of Deep Purple
• 1968 – The Book of Taliesyn
• 1969 – Deep Purple
• 1970 – Deep Purple in Rock
• 1971 – Fireball
• 1972 – Machine Head
• 1973 – Who Do We Think We Are
• 1974 – Burn
• 1974 – Stormbringer
• 1975 – Come Taste the Band
• 1984 – Perfect Strangers
• 1987 – The House of Blue Light
• 1990 – Slaves & Masters
• 1993 – The Battle Rages On...
• 1996 – Purpendicular
• 1998 – Abandon
• 2003 – Bananas
• 2005 – Rapture of the Deep
• 2013 – Now What?!
• 2017 – Infinite
• 2020 – Whoosh!
• 2021 – Turning to Crime

Riconosimenti

• VH1 - "100 Greatest Artists of Hard Rock" (22º posto)
• Q - "50 Greatest Bands of All Time" (35º posto)

Bibliografia

Ençiclopedie

• Alessandro Bonini, Emanuele Tamagnini, I Classici del Rock: i Protagonisti Che Hanno Contribuito a Rendere Immortale il Rock, Roma, Gremese editore, 2005, ISBN 978-88-8440-363-6.
• (EN) Ian Christe, Sound of the beast: the complete headbanging history of heavy metal, Allison & Busby, 2004, p. 399, ISBN 0-7490-8351-4.
• Federico Guglielmi, Cesare Rizzi, Grande Enciclopedia Rock, Firenze, Giunti editore, 2002, ISBN 88-09-02852-X.
• Luca Signorelli, Metallus. Il libro dell'Heavy Metal, Giunti Editore, 2001, p. 192, ISBN 88-09-02230-0.
• Riccardo Bertoncelli, Storia leggendaria della musica rock, Firenze, Giunti Editore, 1999, p. 256, ISBN 88-09-01407-3.
• (EN) Robert Walser, Running with the Devil: power, gender, and madness in heavy metal music, Wesleyan University Press, 1993, p. 222, ISBN 0-8195-6260-2.
• Rizzi, Cesare. Progressive & Underground '67 - '76. Firenze: Giunti Editore (2003), ISBN 88-09-03230-6.

Testi monografeghi

• (EN) Michael Heatley, The Complete Deep Purple, Reynolds & Hearn, 2005, p. 256, ISBN 1-903111-99-4.
• (EN) Dave Thompson, Smoke on the Water: The Deep Purple Story, ECW Press, 2004, p. 300, ISBN 1-55022-618-5.
• Deep Purple de Maurizio De Paola Editori Internazionali Riuniti, 2004, p. 128 ISBN 8835955157
  • Dave Thompson, Deep Purple. Smoke on the Water. La biografia, tradusion de A. Salacone, Roma, Arcana edizioni, 2008, p. 456, ISBN 978-88-6231-006-2.

Voxe corełade

• Smoke on the Water
• Whitesnake
• Rainbow (gruppo musicale)
• David Coverdale
• Glenn Hughes
• Joe Lynn Turner
• Black Sabbath
• Led Zeppelin

Altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Deep Purple
• el detien schemi gràfeghi so

Linganbi foresti

• (inglezo) Sito ufisałedeeppurple.com.
• deeppurpleos (canale ufisałe)YouTube.
• Deep PurpleLast.fm, CBS Interactive.
• (EN) Deep PurpleAllMusic, All Media Network.
• (EN) Deep PurpleDiscogs, Zink Media.
• (EN) Deep PurpleMusicBrainz, MetaBrainz Foundation.
• (EN) Deep PurpleSecondHandSongs.
• (EN) Deep PurpleEncyclopaedia Metallum.
• (EN) Deep Purplegenius.com.
• (EN) Deep PurpleInternet Movie Database, IMDb.com.