Barilla
Dati | |||||
---|---|---|---|---|---|
Sorte | botega
| ||||
Indùstria | Industria alimentare e food and tobacco industry (en) | ||||
Forma zurìdega | S.p.A. | ||||
Istoria | |||||
Creasion | 1877 , Parma | ||||
Fondador | Pietro Barilla | ||||
Atività | |||||
Prodoto | pasta italiana (it) | ||||
Governo d'impresa | |||||
Sito web | barillagroup.com | ||||
Barilla G. e R. Fratelli S.p.A ła ze na azienda multinasionałe itałiana de'l setor ałimentare, operante inte'l marcà de ła pasta seca, dei toci pronti, dei prodoti da forno, de ła farina e de'l pan.
Storia
[canbia | canbia el còdaxe]Orìzeni
[canbia | canbia el còdaxe]Ła Barilla ła zera stà fondà inte'l 1877 a Parma in strada Vittorio Emanuele 252 (uncò strada della Repubblica) da Pietro Barilla sr., desendente da na fameja de pistori; l'atività ła ze nasùa cofà botega par ła produsion de pan e pasta.[1]
Ła dita ła ze ga zgrandìo inte'l 1908. Inte'l 1910 i Barilla i ga tołesto in afito un fabregà (che drioman el ze deventà de só propietà) non łontan da'l negosio, 'pena fora Barriera Vittorio Emanuele, e i ghe gaveva inagurà un novo pastifisio, dotà de un forno a "produsion continua". Inte l'isteso ano, el scultor parmezan Emilio Trombara el ga reałizà el primo marchioo de l'azienda, "el garzon co'l vovo".[2]
Dapò ła morte de Pietro Barilla sr. ła diresion de ła dita ła ze pasà intieramente inte łe man dei fiołi Riccardo e Gualtiero. A ze stà a partir da ałora che ła Barilla ła ga aumentà ła produsion e ła distribusion dei prodoti, grasie a l'inovasion tecnołòzega che ła ghe gavaria consentìo de trasformarse rapidamente, inte'l corso dei ani vinti e trenta, inte ła pì inportante azienda de'l setor in Emilia-Romagna.
El parìodo interbełico e el segondo dopoguera
[canbia | canbia el còdaxe]Inte'l 1919 Gualtiero Barilla el ze morìo, łasando el fradeło Riccardo a ła guida de l'azienda insieme a só mujer Virginia. Inte'l 1947 anca Riccardo el ze morìo e ła zestion ła ghe ze pasà ai fiołi Pietro e Gianni, esponenti de ła tersa zenerasion, i cuałi i zera za entrài inte l'azienda de fameja pluzori ani prima, respetivamente cofà responsabiłe comersiałe e responsabiłe de ła produsion.
A zera stà propio co l'avento dei do fradełi Barilla che l'azienda parmezana ła ga conosùo na faze de grando zviłupo e inte'l 1952 ła ga sospoezo ła produsion de'l pan par consentrarse unegamente in cueła de ła pasta de sémoła e a l'vovo. In cuełi ani ła Barilla ła ga estendesto el propio canpo de asion so l'intiero Nord Itałia, grasie a ła cuałità dei prodoti vendùi a presi ecuiłibrài e a ła só capasità inovativa, come par ezenpio el dòparo de'l cartonsin par confesionar ła pasta.
Inte'l 1955 A zera stà inaugurà el novo stabiłimento in viale Vittorio Veneto (strada drioman intitołada a Riccardo e Pietro Barilla) e ła Barilla ła ga incrementà ła produsion rivando a razónzer łe 600 tonełade a'l zorno de prodoto. A ze stà cusì che inte i ani de'l boom econòmego ła Barilla ła ze devenjesta azienda leader inte ła produsion e inte'l marcà nasionałe de ła pasta. Inte'l 1960 ła se ga trasformà in società per azioni e inte i ani sucesivi ła ga verto i novi stabiłimenti de Rubbiano a Solignano, ndove ze scominsià ła produsion de cracker e gresini, e de Pedrignano, a łe porte de Parma.
Ła cesion a ła W. R. Grace and Company
[canbia | canbia el còdaxe]Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe W. R. Grace and Company. |
Inte'l 1971 i fradełi Barilla, in dezacordo so łe stratezìe,[3] i ghe gaveva cedùo el pacheto de majoransa a ła multinasionałe statunitense W. R. Grace and Company.[4]
Soto ła zestion statunitense ła Barilla inte'l 1973 ła gaveva acuizìo el controło de ła Voiello, inte'l 1974 ła ga fondà el marchio Mulino Bianco e inte'l 1975 ła ga estendesto ła propia produsion ai prodoti da forno (biscoti, marende, torte).
El reacuisto de Pietro Barilla
[canbia | canbia el còdaxe]Inte'l 1979 Pietro Barilla el ga desizo de reconprar dai statunitensi ła majoransa de'l capitałe de ła sosietà[3] e de investir pezantemente el só rełanso. Par tuti i ani otanta ła Barilla ła ga rezistrà na rapida crésita che ła ghe ga consentìo de afermarse come ła pì inportante azienda inte'l setor de ła pasta in Itałia.[5]
A partir dai primi ani novanta ła Barilla ła ga invià na połìtega de espansion a łeveło nasionałe e intarnasionałe. Inte'l 1991 ła gaveva acuizìo ła sosietà grega Misko, mentre inte'l 1992 ła ga riłevà ła sosietà itałiana Pavesi, aumentando ła propia pozision inte'l marcà nasionałe.[6]
Łe acuizision intarnasionałe
[canbia | canbia el còdaxe]Inte'l 1993 Pietro Barilla el ze moresto a l'età de 80 ani e ła zestion de ła sosietà ła ghe ze pasada ai fiołi Guido, Luca, Paolo ed Emanuela. A se ze rivà cusì a ła cuarta zenarasion Barilla e par tuti i ani novanta l'azienda emiłiana ła ga sevità el proseso de intarnasionałizasion inisià so'l scominsio de'l desenio soto ła zestion de Pietro, verzendo inte'l 1999 el primo stabiłimento produtivo inte l'Iowa, inte i Stati Unìi d'America.
'Sta espansion ła ze ndà vanti co l'acuizision de pluzore sosietà estere inte'l setor food, cofà l'azienda turca de pasta Filiz inte'l 1994, el produtor zvedeze de pan crocante Wasa inte'l 1999 e ła joint venture co ła mesegana Herdez inte'l 2002 (marchi de pasta Yemina e Vesta). Inte'l 2002 ła ga riłevà ła sosietà todesca Kamps AG, po' cedùa inte'l 2013 a'l Grupo ceco Agrofert.[7] A l'interno de Kamps A ghe rientrava el marchio Harrys, par ła produsion de pan mòrbio, che drioman no'l ze stà vendùo. Inte'l 2007 ła Barilla ła verzeva un segondo stabiłimento produtivo inte i Stati Unìi, ad Avon. Inte'l 2008 ła ga cedùo invese i marchi Tre Marie e Sanson a l'azienda produtora de zełati Sammontana.[8]; inte'l 2012 ła ga cedùo anca ła Number 1 Logistics a'l Grupo FISI[9]
Inte'l desenbre 2013 ła sosietà ła ga inisià adotar na nova stratezìa par el zviłupo: vèrzar ristoranti ("Casa Barilla"), in modo de aver un raporto diretto co el cliente. El primo el ze stà a New York, el segondo in Całifornia.[10]
A l'inisio de'l 2021 Barilla ła ga parfesionà łe acuizision in Canada de ła sosietà Pasta Catelli (incluze łe marche Lancia e Tolerant) e inte'l Renjo Unìo de ła cuota de majoransa de Pasta Evangelists, na start-up łondineze, par ła produsion de pasta fresca co consenja a domisiłio.[11]
El "Gruppo Barilla"
[canbia | canbia el còdaxe]A ła guida de l'azienda ghe ze, da 145 ani, ła fameja Barilla. A partir da otobre 2012 l'aministrador dełegà el ze Claudio Colzani[12].
Tra i soci de'l grupo, fegura da'l 1979 ła fameja elvètega Anda-Bührle[13], granda asionista anca de'l grupo Oerlikon-Bührle.
L'aseto produtivo de Barilla el se baza so 30 conprensori de produsion (paromo dei cuałi el include 1 o pì siti produtivi), di cui 15 in Itałia e 15 a l'èstaro, che onji ano i concore a ła produsion de oltra 2.134.000 tonełàe de prodoti. I mołini de propietà, controłài diretamente da Barilla, i fornsie suparzó el 70% de ła materia prima ocorente a ła produsion; l'azienda ła posiede e zestise diretamente nove pastifisi: Parma (łocałità Pedrignano), Foggia, Marcianise, Muggia[14], Tebe (Gresia), Bolu (Turchia), Ames (Iowa-USA), Avon, Montréal e San Luis Potosí (Mèsego), inte i cuałi A se produze suparzó 900.000 tonełade de pasta l'ano, difarensiàe in 160 formadi de pasta de sémoła e oltra 30 de pasta a'l vovo seca e repiena[12].
Dati econòmeghi
[canbia | canbia el còdaxe]Inte'l 2021 el Grupo el ga rezistrà un faturà par a 3,936 miłiardi de euro (co un incremento de'l 2% respeto a l'ano presedente, a'l neto de l'efeto canbio), co un costruto neto de 229 miłion de euro.[11] Nel 2022, Standard Ethics ha attribuito una rating sostenibilità pari a “E+” su una scala da F a EEE nell’ambito dello SE Food&Beverage Sustainability Italian Benchmark. [15]
Bomò publisitario
[canbia | canbia el còdaxe]Mentre in Itałia, par ła pasta Barilla, A zera doparà el bomò "Dove c'è Barilla c'è casa", se ne uzava de asàe diversi in altri paezi: inte i Stati Unìi d'America ła Barilla ła ze conosùa come The choice of Italy (trad. "Ła sielta de l'Itałia"), mentre in franseze ne vien doparà uno sìmiłe, Les pâtes préférées des Italiens (trad. "Ła pasta prefarìa dei itałiani"). Da'l 2017 a'l 2021 A ze stà doparà a łeveło intarnasionałe el bomò Masters of Pasta. Da apriłe 2021 el bomò doparà el ze A Sign of Love, in Itałia Un Gesto D'Amore (Un Zesto d'amor).
Marche e sosietà de'l Grupo Barilla
[canbia | canbia el còdaxe]- Academia Barilla
- Barilla (Pasta e Sughi)
- Barilla For Professionals
- Catelli
- Filiz
- First
- Gran Cereale
- Harrys
- Misko
- Mulino Bianco
- Pan di Stelle
- Pasta Evangelists
- Pavesi
- Tolerant
- Vesta
- Voiello
- Yemina
- Wasa
L'archivio stòrego
[canbia | canbia el còdaxe]L'Archivio stòrego Barilla[16] el ze stà creà inte'l 1987 par inisiativa de Pietro Barilla, par rancurar, consarvar e vałorizar ła documentasion stòrega aziendałe, a partir da'l 1877. El se cata inte'l stòrego stabiłimento a Pedrignano, a łe porte de Parma, e el ospita, inte'l fondo omònemo, oltra 60.000 documenti spartìi par setor, conprendenti anca ła documentasion prodota dei marchi drioman entrà inte'l Grupo: Voiello, Mulino Bianco, Pavesi, Filiz, Wasa, Harrys. El Ministero par i Beni Culturałi, el 30 novenbre 1999, el declarava l’Archivio Stòrego Barilla «de notévołe intarese stòrego» in cuanto «testimone de'l zviłupo de l'industria ałimentare a Parma e de l’evolverse de'l costume in Itałia».[17]
L'àlbaro zeneałòzego de ła fameja
[canbia | canbia el còdaxe]Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ 1877-2017: BARILLA COMPIE 140 ANNI STORIA DI UN’AZIENDA DI FAMIGLIA ITALIANA DAL CIBO “BUONO” A “BUONO PER TE E BUONO PER IL PIANETA”barillagroup.com. entrada il 31 luglio 2020.
- ↑ IL PRIMO MARCHIO BARILLA (1910)archiviostoricobarilla.com. entrada il 31 luglio 2020.
- ↑ 3,0 3,1 Guido Barilla intervistato su Rai3gazzettadiparma.it, 21 aprile 2013. entrada il 5 maggio 2018 (archivià dal URL orizenałe il 5 de majo 2018).
- ↑ "Negli Usa per restare i primi nel mondo"ilsole24ore.com, 27 febbraio 2016. entrada il 5 maggio 2018.
- ↑ In realtà almanco inte'l 1986 ła majoransa asionaria ła rezultava de propietà de sosietà ołandezi e zvisare, A se veda resposta de Mazzola:
- 423ª Seduta pubblica resoconto stenografico (PDF), Senato della Repubblica, 11 marzo 1986, p. 10. entrada il 25 novembre 2013.
- ↑ Gruppo Barilla - Pavesibarillagroup.it. entrada il 27 gennaio 2014 (archivià dal URL orizenałe il 2 de febraro 2014).
- ↑ Kamps ceduta alla Agrofert (2012), barillagroup.it, 3 giugno 2013. entrada il 25 novembre 2013 (archivià dal URL orizenałe il 26 de novenbre 2013).
- ↑ Massimo Sideri, Le Tre Marie, Guido Barilla incassa 110 milioni, in Corriere della Sera, Milano, 10 giugno 2008, p. 28. entrada il 25 novembre 2013 (archivià dal URL orizenałe il 3 de disenbre 2013).
- ↑ Barilla Group cede Number 1 Logistics al Gruppo FISI, barillagroup.it, 3 luglio 2011. entrada il 25 novembre 2013 (archivià dal URL orizenałe il 27 de novenbre 2013).
- ↑ Casa Barilla, Pasta Kitchen, UScasabarilla.com. entrada il 31 luglio 2020.
- ↑ 11,0 11,1 Eror:
<ref>
nisun testo par el marcadordati
- ↑ 12,0 12,1 Annual review 2006 (PDF), barillagroup.it, 2007. entrada il 25 novembre 2013 (archivià dal URL orizenałe il 9 de disenbre 2008).
- ↑ Una Barilla a stelle e strisce
- ↑ Barilla perfeziona l'acquisto del pastificio Muggia: "Sviluppo e crescita"parma.repubblica.it. entrada il 12 ottobre 2020.
- ↑ https://www.standardethics.eu/media-en/research-methodology/sustainability-in-the-italian-food-industry-an-in-depth-analysis-of-the-se-food-beverage-sustainability-italian-benchmark URL consultato in data 28 ottobre 2022
- ↑ Archivio storico Barillaarchiviostoricobarilla.com. entrada il 27 luglio 2020.
- ↑ ONLINE L’ARCHIVIO STORICO BARILLA DIGITALIZZATI OLTRE 35.000 OGGETTI, FOTO, VIDEO E PUBBLICITÀ MEMORIA DI 141 ANNI DI UN’AZIENDA SPECCHIO DELLA STORIA D’ITALIAbarillagroup.com. entrada il 26 luglio 2021.